„Wielkie oddzielenie” – komentarz Głównego Ekonomisty Deutsche Bank Polska
Publikacja Deutsche Bank Chief Investment Office („CIO”) pt. CIO Special. The great decoupling? Rethinking sustainable globalisation, porusza trzy główne wyzwania dla globalizacji w chwili obecnej: zarządzanie współzależnościami, zarządzanie technologią i wspieranie zrównoważonego rozwoju. Rosnące współzależności pomiędzy korporacjami i gospodarkami muszą być zarządzane w obliczu zmian geopolitycznych. Technologia, która zawsze była motorem zmian, jest obecnie źródłem ryzyka w krótkim terminie. Ryzyka dla zrównoważonego rozwoju wynikające z obaw przed zakłóceniami dostaw żywności i energii nie oznaczają końca globalizacji, ale sygnalizują „wielkie oddzielenie” łańcuchów dostaw oraz powiązań ekonomicznych. Lokalizacja produkcji, odporność łańcuchów wartości dodanej oraz sprawiedliwa transformacja w kierunku bardziej zrównoważonej gospodarki – te problemy muszą być rozwiązane prędzej czy później.
System handlu międzynarodowego doświadczył w ostatnich latach serii szoków o rosnącej sile: po słabym ożywieniu po kryzysie finansowym lat 2008-2009, nastąpił Covid-19, wojna pomiędzy Rosją a Ukrainą oraz wzrost inflacji do poziomów z lat 70-tych XX wieku. Co więcej, szybka degradacja klimatu staje się coraz bardziej widoczna w skali globalnej. W tym kontekście globalne współzawodnictwo pomiędzy USA a Chinami stwarza ryzyko fragmentacji ekonomicznej, której koszt wg. ocen MFW wyniesie od 0,2% do prawie 7% światowego PKB, w zależności od stopnia fragmentacji gospodarczej. Konsekwencje dla krajów o niskim dochodzie na mieszkańca będą najbardziej dotkliwe, ale również kraje rozwinięte odczują skutki stopniowej deglobalizacji.
O ile ogłaszanie końca globalizacji jest zdecydowanie przedwczesne, to nabierające popularności określenie „wielkie oddzielenie” znacznie lepiej oddaje rzeczywistość. Globalny system handlowy nie ulega zapaści, ale podlega zmianom – co zawsze miało miejsce. Jednak zmiany te (i ich tempo) niosą ze sobą trzy wyzwania:
Jak zarządzać wysokim stopniem współzależności gospodarczych i finansowych powiązań pomiędzy gospodarkami w świetle dwubiegunowych napięć pomiędzy Chinami a USA?
Jak zarządzać zmianą technologiczną? Zmiany technologiczne napędzały globalizację, ale obecnie kreują ryzyko. Ryzyko to nie wynika tylko z zakłóceń dostaw komponentów, ale także z błyskawicznego rozwoju usług związanych z wysoką technologią. Np. sztuczna inteligencja może być źródłem wzrostu produktywności, ale także destabilizować.
Jak zapewnić zrównoważony wzrost, ograniczający koszty społeczne i dla środowiska? Przykładem są dostawy żywności i energii. Zmiany klimatu i ryzyka geopolityczne powodują, że poszczególne kraje zwracają coraz większą uwagę na ryzyko zakłóceń dostaw, zależność od importu i brak kontroli nad łańcuchami dostaw. Podobnie jak rządy, także korporacje stają przed problemem utrzymania łańcuchów wartości dodanej.
Czy deglobalizacja rzeczywiście nastąpi w świetle silnych wzajemnych powiązań gospodarczych pomiędzy USA i Chinami? Czy wysiłki podejmowane przez globalne potęgi gospodarcze, aby lokalizować produkcję układów scalonych mogą zakończyć się (szybko) sukcesem? Czy zwiększenie produkcji żywności jest możliwe w świetle nasilającej się degradacji klimatycznej? Czy wystarczy zmienić sposób produkcji energii, czy też konieczna jest zmiana sposobu dystrybucji, konsumpcji czy wreszcie magazynowania energii?
Home
Publikacja Deutsche Bank Chief Investment Office („CIO”) pt. CIO Special. The great decoupling? Rethinking sustainable globalisation, porusza trzy główne wyzwania dla globalizacji w chwili obecnej: zarządzanie współzależnościami, zarządzanie technologią i wspieranie zrównoważonego rozwoju. Rosnące współzależności pomiędzy korporacjami i gospodarkami muszą być zarządzane w obliczu zmian geopolitycznych. Technologia, która zawsze była motorem zmian, jest obecnie źródłem ryzyka w krótkim terminie. Ryzyka dla zrównoważonego rozwoju wynikające z obaw przed zakłóceniami dostaw żywności i energii nie oznaczają końca globalizacji, ale sygnalizują „wielkie oddzielenie” łańcuchów dostaw oraz powiązań ekonomicznych. Lokalizacja produkcji, odporność łańcuchów wartości dodanej oraz sprawiedliwa transformacja w kierunku bardziej zrównoważonej gospodarki – te problemy muszą być rozwiązane prędzej czy później.
System handlu międzynarodowego doświadczył w ostatnich latach serii szoków o rosnącej sile: po słabym ożywieniu po kryzysie finansowym lat 2008-2009, nastąpił Covid-19, wojna pomiędzy Rosją a Ukrainą oraz wzrost inflacji do poziomów z lat 70-tych XX wieku. Co więcej, szybka degradacja klimatu staje się coraz bardziej widoczna w skali globalnej. W tym kontekście globalne współzawodnictwo pomiędzy USA a Chinami stwarza ryzyko fragmentacji ekonomicznej, której koszt wg. ocen MFW wyniesie od 0,2% do prawie 7% światowego PKB, w zależności od stopnia fragmentacji gospodarczej. Konsekwencje dla krajów o niskim dochodzie na mieszkańca będą najbardziej dotkliwe, ale również kraje rozwinięte odczują skutki stopniowej deglobalizacji.
O ile ogłaszanie końca globalizacji jest zdecydowanie przedwczesne, to nabierające popularności określenie „wielkie oddzielenie” znacznie lepiej oddaje rzeczywistość. Globalny system handlowy nie ulega zapaści, ale podlega zmianom – co zawsze miało miejsce. Jednak zmiany te (i ich tempo) niosą ze sobą trzy wyzwania:
Czy deglobalizacja rzeczywiście nastąpi w świetle silnych wzajemnych powiązań gospodarczych pomiędzy USA i Chinami? Czy wysiłki podejmowane przez globalne potęgi gospodarcze, aby lokalizować produkcję układów scalonych mogą zakończyć się (szybko) sukcesem? Czy zwiększenie produkcji żywności jest możliwe w świetle nasilającej się degradacji klimatycznej? Czy wystarczy zmienić sposób produkcji energii, czy też konieczna jest zmiana sposobu dystrybucji, konsumpcji czy wreszcie magazynowania energii?
Odpowiedzi na te pytania można znaleźć w publikacji CIO Special. The great decoupling? Rethinking sustainable globalisation.
Arkadiusz Krześniak
Główny Ekonomista
Deutsche Bank Polska S.A.